با در نظر گرفتن این مسئله که در سال های اخیر کفپوش های ساختمانی اعم از پارکت ، لمینیت و غیره در بین خانواده ها محبوبیت خاصی پیدا کرده است ، با این حال نتوانسته به جایگاه کفپوش های قدیمی ( فرش ) آسیبی برساند و به بازار آن لطمه ای وارد کند . به طورکلی می توان بیان داشت که فرشها به تنوع بسیار بالا در طرح ، رنگبندی و ابعاد و هم چنین قیمت های متفاوت نیاز تعداد کثیری از خانواده ها و افراد را رفع می نماید . در این میان به دلیل قیمت بالای فرش دستبافت و با مد نظر قرار دادن این مسئله که همه افراد از نظر مالی توانایی خرید این محصول را ندارند ؛ نمونه های فرش ماشینی که علاوه بر تنوع بالا دارای قیمتی مناسب و نسبتا ارزان می باشند توجه تعداد زیادی از خریداران به خصوص رده سنی جوانان را در این زمینه به خود جلب کرده اند .ما در این مقاله توضیحاتی در رابطه با فرش ماشینی برای شما عزیزان بیان می کنیم تا با مطالعه این مطالب آگاهی خود را در زمینه افزایش داده و بهره لازم را از ان ببرید .

تاریخچه فرش ماشینی در ایران

با کمی بررسی و مطالعه دقیق متوجه می شویم که تاریخچه ورود فرش ماشینی به کشورمان ایران عمری بالغ بر بالای 40 سال را دارد . در ابتدای دهه 50 نخستین فرش ماشینی در شرکت مخمل و ابریشم کاشان با استفاده از دستگاه مخمل بافی ژاکارد و به کار گیری الیاف مصنوعی براق که پرزی به نسبت کوتاه و وزنی سبک داشت ، بافته و به بازار داخلی عرضه شد . در همین حین تعدادی از تجار این صنعت ، فرشهایی با همین مشخصات که ازنظر کیفیت بالاتر بود را از کشور بلژیک وارد کرده تا سلیقه های ایرانی را نیز با این پدیده آشنا کنند . با استقبال نسبتا خوبی که افراد از این محصول به عمل اوردند خاندان لاجوردی که از صاحبان گروه صنعتی بهشهر تصمیم به ساخت و احداث شرکتی بزرگ با نام صنایع فرش کاشان ( فرش راوند ) گرفتند که فعالیتشان در زمینه تولید مواد اولیه مرتبط با فرش و هم چنین بافت خود فرش ماشینی بود . اولین فرش ماشینی تولید شده در این شرکت در سال 1353 روانه بازار گشت .

محصول تولید شده تفاوت زیادی با نمونه های قبلی و شباهتی بالا به قالی های دستبافت داشت ؛ به ویژه نمونه هایی که با الیاف پشم بافته شد مورد استقبال بی نظیر مردم قرار گرفت . در پی آن شرکت های دیگری از جمله شهباف که در حال حاضر نام خود را به فرش گیلان تغییر داده است و شرکت هایی مانند پارس ، نقش ایران و اکباتان تاسیس گشته و رقابتی سالم را در میان خود شکل دادند . این موضوع تا اواخر سال 1357 ادامه پیدا کرد که شرکت های بزرگ تولیدکننده فرش ماشینی در حال رقابتی سنگین با یکدیگر بودند . در همین سال چند تن از متخصصان صنعت نساجی و تعدادی از کارخانه داران تصمیم به ایجاد واحدهای جدید تولید فرش ماشینی گرفتند و شرکت هایی مانند قالی سلیمان ، فرش مشهد ، فرش شیراز و تعدادی دیگر از کارخانه های مربوطه را در نقاط مختلف ایران با استفاده از ماشین آلاتی مانند تکسیما تاسیس و راه اندازی نمودند . و اینگونه بود که تحول فرش ماشینی در بخش خصوصی و از کار افتادن کارخانجاتی که تحت پوشش دستگاه های دولتی بودند آغاز شد . اما تحول اساسی که در بخش فرش ماشینی صورت گرفت در سال 1365 آغاز گشت که به موجب آن بیش از 1600 واحد تولید فرش ماشینی ایجاد شد که در حال حاضر نیز به رقابتی سالم مشغولند .

انواع فرش ماشینی

فرش ماشینی به وسیله دستگاه هایی به روز و جدید در جنس هایی متفاوت مانند اکریلیک ، پلی استر ، پلی پروپیلن وغیره بافته و تولید می گردد . در این بین می توان گفت که فرش های ماشینی 100 % اکریلیک دارای درجه کیفی یک ممتاز و قیمتی بالاتر نسبت به سایر محصولات می باشد که نشان از مرغوبیت این کالا می باشد . بعد از اکریلیک ، الیاف پلی استر که بعضی افراد ان را با نام ابریشم مصنوعی می شناسند می باشد . این الیاف به دلیل داشتن ویژگی هایی مانند ضد حساسیت بودن فرش ، عدم پرزدهی فرش ، شستشوی آسان فرش ، درخشندگی بالای فرش و غیره به عنوان یکی از کفپوش های مرغوب در جهان شناخته شده است .

تراکم عرضی و طولی در فرش ماشینی

اصولا فرش های ماشینی را بر اساس تراکم عرضی که همان شانه است و تراکم طولی می شناسند . به تعداد گره یا ریشه های موجود در یک متر از عرض قالی را تراکم عرضی می نامند که رایج ترین آن در حال حاضر 700 ، 1000 و 1200 می باشد . به تعداد ریشه های موجود در یک متر از طول فرش را هم تراکم طولی می گویند که تعداد معمول آن در بازار فعلی 2550 ، 2700 ، 3000 و 3600 می باشد . هر چه شانه و تراکم در یک فرش بالاتر باشد ، قالی بافته شده ریزنقش تر ، ظریف تر و شباهت آن به فرش دستباف بالاتر خواهد بود . با توجه به مطالب مذکور می توان بیان داشت که در حال حاضر فرش ماشینی 1200 شانه با تراکم 3600 دارای بالاترین درجه کیفیت و زیبایی و ظرافت می باشد .

طرح های فرش ماشینی

قالی های ماشینی را از نظر طرح و نقشه آن نیز می توان مورد بررسی قرار داد که هر دسته به تنهایی دستخوش تعاریف جامع و خاص خود می باشد . اگر از فرش های فانتزی ، فرشهای کودک و تابلوفرش ها صرفه نظر کنیم به طور کلی فرش های ماشینی دارای طرح های سنتی و مدرن می باشد که از جمله آنها می توان به فرش حوض نقره ، فرش افشان ، فرش مهسان ، فرش درسا ، فرش ریزماهی و غیره اشاره نمود . به عنوان مثال می توان گفت فرش طرح افشان یکی از محبوب ترین طرح های موجود در بازار است و به دلیل نداشتن ترنج در نقشه خود فضای خانه را بازتر و بزرگتر نشان می دهد . قالی های ترنج دار نیز تنوع بسیار بالایی داشته و محبوبیت خاص خود را دارا می باشند و این طرح اغلب برای سالن ها و مکان هایی که ترنج آن در معرض دید باشد بسیار مناسب است .

منبع: فرش کاشان